‘Mocht ik hier als de jongere versie van mezelf staan, dan zou ik nu liefst van al heel snel weglopen.’  Zo startte ik mijn gastles een tweetal weken geleden.

Ik ging in op de uitnodiging van Vlaio om een gastles te geven in de derde graad van het secundair onderwijs. Een les over het ondernemerschap. Om het ondernemerschap bij jongeren te stimuleren.

Veel (zin in) ondernemerschap zag ik niet toen ik de leerlingen zag binnen komen. Ook niet de minste goesting of interesse. Integendeel. Ik bespaar je van wat ik hoorde en zag. Ik vind het ook niet nodig en ergens ook niet oke het hier te beschrijven. De leraar deed de grootste moeite om hen ‘tot de orde te roepen’ en mij te introduceren.

Ik aanschouwde het allemaal. De gedachte ‘Wat kom ik hier in godsnaam doen?’ zou zeer ‘gerechtvaardigd’ zijn, maar kwam niet in me op. Ik voelde rust vanbinnen. Wel een beetje een gezonde spanning. Maar vooral nieuwsgierig hoe het verder zou lopen. En dat kon alle kanten uitgaan… Het minste wat je kan zeggen is dat ik me in een zeer onvoorspelbare, zelfs ietwat explosieve situatie bevond…

Ik werd uiteindelijk geïntroduceerd als ‘mevrouw Kindt’, wat al meteen met ‘cynisch gelach’ werd ‘onthaald’ waarna ze het gesprek met hun buur of met hun telefoon verder zetten. Sommigen legden hun hoofd op tafel om nog wat verder in te dommelen. Enkelingen deden hun best om zich beleefd respectvol te gedragen en zaten ‘gewoon recht’ op hun stoel. Maar interesse in wat ik daar kwam doen zag ik niet. In de verste verte niet.

Het enige wat de komende twee uur kon ‘redden’ was in verbinding komen met deze klasgroep. Dat was overduidelijk voor mij. En die verbinding kon er alleen komen door in de eerste plaats in verbinding te blijven met mezelf. Daar bestaan verder geen klasmanagement- of lesgeef-‘truckjes’ voor.

Ik liet mijn voorbereide presentatie al snel los en nam het ‘risico’ om me direct kwetsbaar op te stellen. Dus startte ik met te zeggen dat ik dit een heel bizarre situatie vond. Ik benoemde dat ik heel benieuwd was naar hoe dit verder zou lopen. Ik zei dat ik mezelf en ook hen niet ging forceren om perse te vertellen wat ik voorbereid had. Ik zei dat ik me niet boven hen zou (proberen) stellen, maar ook dat ik niet over mijn grenzen zou laten gaan.

Verder gaf ik mee dat het voor mij helemaal oke was dat ze niet geïnteresseerd waren. Wie ben ik om te bepalen wat zij interessant vinden? Dat vonden sommigen al ‘interessant’ en er begon hier en daar iets te shiften…

Ik ging verder met te vertellen hoe onzeker ik als jongere was. En hoeveel onzekerheid ik ook zag en voelde achter al die verschillende façades voor mij. Alleen gaan zij, of toch de meesten van hen, helemaal anders om met die onzekerheid dan hoe ik dat deed.

Ik richtte me op die leerlingen waarvan ik de houding zag veranderen. Dat werden er gaandeweg steeds meer… Ik legde linken tussen mijn werk en hun gedeelde interesse: paarden. Ik stond voor een klas die de richting paardenfokkerij volgt. Ik ken die wereld niet, maar het is wel via hun wereld dat er een ‘in- en toegang’ kon komen. We kwamen samen tot het gegeven hoe belangrijk de voeling met een paard is om er een band mee op te bouwen en er iets mee te kunnen ‘bereiken’. Ik legde de link met hoe essentieel het dus ook is om voeling te krijgen met hen om ook maar iets zinvols van deze twee uur te kunnen maken. En dan de link naar het ondernemerschap. Hoe het ondernemerschap mijn weg is om mijn hart, om de voeling met mezelf te kunnen blijven volgen.

Gaandeweg kon ik er toch mijn voorbereide slides bij halen en mijn verhaal brengen. Aangepast, aangevuld en geschrapt op basis van wat ik in het moment aan-voelde. Bij mij en bij hen.

Uiteindelijk stelden een aantal van de ogenschijnlijk ‘zwaarste gevallen’ (ja, ja, vanuit dat zo tere, kwetsbare hartje) zich zeer kwetsbaar op. Dat was niet mijn (be)doel(ing) en ook niet mijn vraag, maar het gebeurde. Vanuit hun eigen behoefte. Ze vroegen me zelfs of ze een onderwegwijzerkaart mochten trekken, terwijl ik dat niet had voorgesteld. Dat deden ze. Ze lazen die luidop voor, deelden én toonden wat de boodschap van de kaart met hen deed. Er wilde nog iemand… en nog iemand… Plots was de tijd tekort. Ik gaf hen een set cadeau.

Ik durf te geloven dat ik waardering voelde. En respect. En ik durf te beweren dat dit voortkwam vanuit waardering en respect van mijn kant. Waardering en respect voor wie en wat er achter dat aanvankelijk respectloos, grof en arrogant gedrag op die buitenste laag, zit.

Voldaan spoorde ik terug naar huis. Dankbaar voor de ervaring. Het deed me terugdenken aan de tijd toen ik als student stage deed bij zogenaamd ‘gedragsgestoorde’ kinderen, ja toen werd dat nog zo benoemd. Ik kreeg ter voorbereiding een dik dossier van elke leerling. Wat er allemaal aan en mee scheelde en hoe ik daar mee om moest gaan. Of eerder hoe ik me boven hen moest stellen en op welke manieren ik hen moest aan-pakken, vaak letterijk. Een heel gerichte ‘handleiding’ of eerder een ‘hart-lijd-ing’ op maat van elke leerling. Het werkte toen al niet bij mij… Ik bekeek die dossiers niet en voelde toen al dat ik contact te maken had met hen. Echt contact. Contact met dat wat er zich achter die beschermende lagen bevindt.

Ook toen mocht ik ervaren dat het in verbinding gaan met hen werkte. Bijzonder snel zelfs. Zonder concreet te weten wat er zich afspeelde achter die lagen. Ik mocht ook ervaren hoe sommige leerkrachten er niet mee om konden dat ik op mijn manier om kon met die ‘gedragsgestoorde’ leerlingen. En zij met mij.

Dat is wat ik vandaag nog steeds doe. Doorheen en voorbij de lagen zien. En weet je, ik trek nog steeds wel eens ‘gedragsgestoorde types’ aan 😉 . Zo’n types vinden wel eens de weg naar hier. Types waar anderen geen ‘beginnen aan’ zien. Mensen die zogenaamd ‘van ‘t padje af zijn’ en ik mag begeleiden hun pad terug te vinden… Ik zie die mensen graag. Ik zie iedereen graag. Maar voor hen voel ik precies nog dat tikkeltje extra.

Mensen en kinderen benaderen en (blijven) zien als mens achter de oppervlakkige beschermlaag van wat ze zeggen en doen. Het vaak bange en gekwetste kind in hen (blijven) zien. Het doet wonderen.

Tegelijk voel ik op mijn terugweg heel veel bewondering en waardering voor al die leerkrachten die dag in dag uit met en voor zovele gekwetste kinderen en jongeren werken. Ik bevond me in een luxe-situatie. Ik had geen leerplan of programma te volgen. Ik kon kiezen hoe ik deze 2 uurtejs invulde. Ik kon mijn ‘programma’ aapassen aan wat er zich in dat moment aandiende. Ik hoefde hen niet perse iets bij te (proberen) brengen wat hen geen zier interesseert. Dat kan ik sowieso niet. Nooit gekund. Ook niet gedurende mijn 12 jaar leerkracht/docent zijn.

Ik voelde ook terug waarom ik er 13 jaar geleden voor koos om het onderwijs(systeem) los te laten. Ik zou er ook ‘gedragsgestoord’ geworden zijn denk ik … En tegelijkertijd voelde ik ook dat het ergens aan me blijft trekken. Dankbaar dus dat ik er af en toe nog eens in en tussen mag staan. Zowel tussen leerlingen in dit geval als tussen leerkrachten tijdens pedagogische studiedagen zo af en toe.

En zo ook nog wat zaadjes mag planten hier en daar…

Ben je gelinkt aan een school of ken je scholen met een verlangen en openheid om anders en echter voor de klas te staan? Contacteer me gerust voor mijn aanbod voor scholen onder de vorm van pedagogische studiedagen en workshops. Je vindt het aanbod ook via deze link

barbele